پلن معاملاتی چیست؟
ممکن است بارها با این جمله که پلن معاملاتی خودتان را داشته باشید و از آن پیروی کنید، به گوشتان خورده باشد و یا بهتون توصیه کرده باشند. اما در واقع پلن معاملاتی چیست؟
پلن معاملاتی به عبارتی استراتژی خاص معامله گر و سهامدار در برخورد با شرایط مختلف بازار است. داشتن پلن معاملاتی باعث میشود تا معامله گر و سهامدار حین انتخاب سهام برای خود حدضرر و حد سود تعیین کند که این مهم مانع از ضررهای نابهنگام و دور از منطق میشود.
چطور پلن معاملاتی خود را بسازیم؟

در طراحی پلن معاملاتی نکاتی چند حائز اهمیت است:
تحلیل اقتصاد کلان: سهامدار باید توانایی و تخصص تحلیل مسائل اقتصاد کلان و اخبار سیاسی و بازخورد های آنها را در مسایل اقتصادی و سرمایهگذاری داشته باشد. از اینرو لازم است تا با اطلاع و آگاهی از علم اقتصاد کلان و پیگیری مباحث روز بین الملل خود را بروز نگه داریم.
تحلیل اقتصاد خرد: پس از بررسی و بدست اوردن اثرات اقتصاد کلان بر مسایل و اقتصاد داخلی، لازم است تا تحلیلگر بطور روزانه آگاهانه از مسایل سیاسی اقتصادی که در داخل کشور رخ میدهد بخصوص قانوت گذاریها و سیاست گذاریهای مسیولین آگاهی کامل داشته باشد. بطور مثال باید بداند که سیاست پولیی که بانک مرکزی درحال اجرای آن است چه تاثیری بر بازار سرمایه خواهد داشت و اینکه دربرخورد با آن اثر چه اقداماتی را لازم است تا به انجام برساند.
تحلیل صنایع: شناخت نسبی از صنایع کشور و تعیین اثرات مقام سیاست گذاری بر آنها از اهم مواردی است که باید مطلع باشیم. وضعیت فروش فولادی ها به چه صورتی است؟ سهم بازار داخلی و یا خارجی از محصولات صنایع چقدر است؟ با این شناخت از صنایع می توان به مزیت نسبی سرمایه گذاری در صنایع پی برد. در برهه ای از زمان ممکن است با کاهش نرخ فروش
اوره و آمونیاک در سطح جهانی روبرو باشیم در حالیکه محصولات فولادی با افزایش نرخ روبرو بوده اند و یا با شناخت از تحلیل اقتصاد کلان و اقتصاد کشورهای شریک تجاری، به این نکته پی میبریم که چین درصدد افزایش تقاضای فولاد است که افزایش نرخ فولاد را در پی خواهد داشت. این شناخت و تحلیل مزیت نسبی سرمایه گذاری را در گروه ها به تحلیلگر نشان خواهد داد.
تحلیل سهم: پس از آگاهی از شرایط اقتصاد کلان و خرد کشور، نوبت به بررسی سهام مذکور باتوجه به تحلیل صنایع می رسد. در بررسی سهام تحلیلگران از دو روش تحلیل تکنیکال و تحلیل بنیادی استفاده می کنند. در تحلیل تکنیکال اصل بر این است که قیمت ها تمامی اتفاقات بنیادی سهام را در خود جای داده اند و روندهای قیمتی تکرار میشوند. براین اساس و براساس الگوها و مدلهای تکنیکالی تحلیلگران نسبت به تحلیل قیمتی سهام اقدام می کنند و با تخمین روند آتی شرکت نسبت به خرید / فروش اقدام می کنند. در تحلیل بنیادی با استفاده از تجزیه و تحلیل صورت های مالی و تحلیل مقادیر فروش، بهای تمام شده کالای فروش رفته، پورتفوی سهام شرکت های سرمایه گذاری، درآمدهای عملیاتی، هزینه های عملیاتی، سود / زیان انباشته و طرح های توسعه ای و … وضعیت سهام را می سنجند و براین اساس اقدام به معامله آن می کنند.
درجه ریسک پذیری: تقریبا می توان گفت به اندازه تمام افراد معامله گر و تحلیلگر ما درجه ریسک پذیری مختلف داریم چرا که هر فرد باتوجه به شخصیت و روحیه ای که دارد درجه ریسک پذیری و ریسک گریزی مختلفی را هم دارد. در بیان درجه ریسک پذیری می توان افراد را به طبقات مختلفی تقسیم کرد اما سوالی که اغلب در بازار سرمایه مطرح میشود این است که آیا شما حاضرید سهامی با درجه ریسک بالا ولی بازده کوتاه مدت بخرید و یا بالعکس؛ سهامی بنیادی با همان میزان بازده در بلندمدت با درجه ریسک کمتر؟ در نتیجه افراد بنابه روحیه و البته شرایط بازار ریسک های مختلفی را دربر میگیرند و با استدلال به آنها پورتفوی خود را انتخاب می کنند.
روانشناسی بازار: روانشناسی بازار متشکل از مجموع حالات روانشناسی افراد تشکیل دهنده بازار است. مقوله ای پیچیده ولی بسیار کاربردی در بازار. آشنایی به روانشناسی بازار و رفتار معامله گران باعث میشود تا رفتارهای بازار در زمان های مختلف را بشناسیم و البته با شناختی که حاصل شده تصمیمات را بموقع بگیریم و رفتار بازار را پیش خور کنیم. بطور مثال طی روزهای اخیر که هیجانات فروش در بازار حکم فرما شده است، با استفاده از روانشناسی بازار می توانستیم نقطه خروج مناسبی را طی روزهای گذشته بازار یافت که از ضررهای بیش از حد جلوگیری کرد چرا که رفتار روزهای اخیر بازار نه براساس منطق و بنیاد سهام بلکه صرفا براساس هیجان فروش است.

نتیجه گیری: در طراحی استراتژی و پلن معاملاتی خود با لحاظ نمودن موارد فوق الذکر برای خود اصولی را تعیین کنید که بتوانید به یک سری سوالات پاسخگو باشید: 1- سهام را چطور انتخاب کنم؟ 2- آیا با خرید سهام مدنظر، هزینه فرصت اقتصادی را لحاظ نموده ام؟ 3- حد ضرر و حد سود سهم چقدر است؟ 4- زمان خرید و زمان فروش؟ 5- اصول معامله گری و تغییر پورتفوی برای شرایط رونق، رکود و بحران بازار چطور طراحی شده؟ 6- میزان ریسک پورتفوی انتخابی چقدر است؟ و…
نکته: استراتژی معاملاتی کلی و ساده ای را طراحی کنید تا در هر شرایطی به آن پایبند باشید و خارج از اصول و براساس شایعات بازار مدام در حال تغییر و معامله پورتفوی خود نباشید. موردی که در شرایط ریزش های اخیر شاهد آن هستیم، فروش هیجانی و صرفا براساس بی منطقی است در حالیکه اگر شاهد پلن های معاملاتی افراد بازار بودیم، شیب تند کاهشی را در بازار شاهد نبودیم و اینچنین رفتار بی منطقی شکل نمی گرفت.